هرآنچه که باید درباره رشته فوریت های پزشکی بدانید

رشته فوریت های پزشکی یکی از شاخههای مهم و کاربردی گروه تجربی در کنکور است که نقش اساسی در حفظ جان بیماران و مصدومان ایفا میکند. این رشته به افرادی نیاز دارد که علاوه بر داشتن دانش پزشکی، توانایی تصمیمگیری سریع، قدرت بدنی مناسب و روحیه قوی برای مواجهه با شرایط بحرانی را داشته باشند. فارغالتحصیلان فوریت پزشکی در اورژانسهای پیشبیمارستانی، بیمارستانها و مراکز امدادی مشغول به کار میشوند و در حوادثی مانند تصادفات، حملات قلبی و بلایای طبیعی، اولین افرادی هستند که به کمک بیماران میشتابند.
تیم حسین بنائی همواره در تلاش است تا مسیر تحصیلی و آینده شغلی این رشته را به طور دقیق بررسی کرده و اطلاعات مفیدی در اختیار علاقهمندان قرار دهد. اگر شما نیز به این حرفه پرهیجان و چالشبرانگیز علاقهمند هستید و میخواهید بدانید چگونه میتوان وارد این رشته شد و چه مهارتهایی برای موفقیت در آن لازم است، این مطلب برای شماست!
معرفی رشته فوریت های پزشکی
فوریت های پزشکی یکی از مهمترین رشته های کنکور تجربی است که دانشجویان را برای امدادرسانی در شرایط اضطراری و بحرانی آماده میکند. این رشته به دلیل اهمیت بالای آن در نظام سلامت، نیازمند داوطلبانی است که علاوه بر توانایی علمی، مهارتهای عملی و شرایط جسمانی و روحی مناسبی داشته باشند. از آنجا که رشته فوریت های پزشکی به شکل نیمه متمرکز ارائه میشود، پذیرش در آن تنها به قبولی در آزمون کتبی محدود نمیشود و داوطلبان باید از مرحله آزمون حضوری، معاینات پزشکی و بررسی شرایط فیزیکی و روانی نیز عبور کنند.

وظایف و مهارتهای ضروری
دانشجویان رشته فوریت های پزشکی، مهارتهای لازم برای امدادرسانی سریع و مؤثر را در شرایط بحرانی و اضطراری فرا میگیرند. این مهارتها شامل:
- انجام کمکهای اولیه و احیای قلبی و ریوی (CPR) برای بیماران و مصدومان حوادث مختلف
- رانندگی آمبولانس و رساندن بیماران به مراکز درمانی در سریعترین زمان ممکن
- کنترل خونریزی، مدیریت شکستگیها و تثبیت وضعیت بیماران قبل از انتقال به بیمارستان
- برقراری ارتباط مناسب با بیماران، مصدومان و خانوادههای آنها برای کاهش استرس و اضطراب
- همکاری با تیم پزشکی و پیروی از دستورات پزشکان برای اجرای صحیح اقدامات درمانی
شرایط پذیرش در رشته فوریت های پزشکی
به دلیل فشارهای فیزیکی و روانی بالای این شغل، مانند سایر رشته های پزشکی افراد شاغل در این حوزه باید آمادگی جسمی و روحی بالایی داشته باشند و بتوانند در شرایط سخت و استرسزا، تصمیمگیری سریع و مؤثری انجام دهند.
- حداقل قد ۱۷۰ سانتیمتر برای تسهیل در عملیات امداد و نجات
- سلامت جسمانی کامل و عدم ابتلا به بیماریهای مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا، آسم، نارسایی کلیوی، صرع، بیماریهای قلبی و مشکلات روانی
- داشتن قدرت بینایی و شنوایی مناسب بدون وابستگی شدید به عینک یا سمعک
- آمادگی برای کار در محیطهای سخت و بحرانی مانند مناطق زلزلهزده، کوهستان، جادههای خطرناک و شرایط آبوهوایی نامساعد
دروس رشته فوریت های پزشکی
رشته فوریت های پزشکی در مقطع کارشناسی ۴ ساله و در مقطع ارشد ۲ ساله است. دانشجویان در طول دوره کارشناسی باید ۱۳۰ واحد درسی را بگذرانند. این دروس شامل مباحث نظری، عملی و کارآموزی در حوزههای امدادرسانی، مدیریت حوادث و فوریتهای پیشبیمارستانی است.

ترم یک | ترم دو |
اندیشه اسلامی ۱ | اندیشه اسلامی ۲ |
آناتومی | زبان انگلیسی عمومی |
فیزیولوژی | داروشناسی عمومی |
میکروب شناسی و انگل شناسی | معاینات بالینی |
فناوری اطلاعات | احیاء قلبی ریوی پایه |
آشنایی با سازمان های امدادی | ترومای ۱ (برخورد اولیه با بیمار) |
زبان انگلیسی پیش دانشگاهی | اصول تریاژ |
تربیت بدنی ۱ | اورژانس های محیطی |
بهداشت عمومی | مدیریت استرس و مهارت های ارتباطی |
نگاهداشت آمبولانس و تجهیزات آن | کار آموزی معاینات بالینی |
مهارت های عملی در مراقبتهای اورژانس | کار آموزی ترومای ۱ |
مهارت های زندگی |
ترم سه | ترم چهار |
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و ایران | تفسیر موضوعی قرآن |
زبان تخصصی | انقلاب اسلامی |
اصول گزارش نویسی | بیماری های اورژانسی زنان و زایمان |
ترومای ۲ (ترومای اعضا و دستگاه های) | دیسپچ و ارتباط با مرکز اورژانس در فوریت های پزشکی |
داروشناسی اورژانس | ترومای ۳ |
احیای قلبی پیشرفته | اورژانس های داخلی ۲ |
مراقبت در جابجایی و انتقال بیمار | فوریت های پزشکی در شرایط خاص |
اورژانس های داخلی ۱ | اخلاق و مقررات حرفهای و پزشکی قانونی |
کارآموزی ترومی ۲ | کارآموزی بیمارهای اوژانس زنان و زایمان |
کارآموزی اورژانس های داخلی ۱ | کارآموزی دیسپچ و ارتباط با مرکز اورژانس در فوریت های پزشکی |
کارآموزی ترومای ۳ | |
کارآموزی اورژانس های داخلی ۲ |
ترم پنج | ترم شش |
آیین زندگی (اخلاق کاربردی) | تاریخ تحلیلی صدر اسلام |
اورژانس های داخلی ۳ | ادبیات فارسی |
کارآموزی مدیریت راه هوایی | کارآموزی فوریت های پزشکی پیش بیمارستانی |
اورژانس روانی و رفتاری | امداد هوایی |
اصول مراقبت های ویژه | روش های آماری و تحقیق در آمبولانس |
کارآموزی اورژانس روانی و رفتاری | پدافند غیر عامل |
بیماری ها و اورژانس کودکان و نوزادان | سلامت در حوادث و بلایا |
آناتومی و فیزیولوژی و معاینات بالینی | تربیت بدنی ۲ |
فوریت های پزشکی در گروه های خاص | دانش خانواده و جمعیت |
کارآموزی اورژانس های داخلی ۳ | |
کارآموزی اصول مراقبت های ویژه | |
کارآموزی بیماری ها و اورژانس کودکان و نوزادان |
ترم هفت | ترم هشت |
کارآموزی در عرصه بخش های داخلی | کارآموزی در عرصه بخش های جراحی |
کارآموزی در عرصه فوریت های پزشکی پیش بیمارستانی ۱ | کارآموزی در عرصه فوریت های پزشکی پیش بیمارستانی ۲ |
کارآموزی در عرصه کودکان و نوزادان | کارآموزی در عرصه مراقبت های ویژه |
کارآموزی در عرصه نگاهداشت آمبوالنس و تجهیزات آن | کارآموزی در عرصه ستاد SME |
کارآموزی در عرصه اورژانس بیمارستانی | کارآموزی در عرصه اورژانس های روانپزشکی |
گرایشهای رشته فوریت های پزشکی
رشته فوریت پزشکی در ایران بیشتر به صورت عمومی ارائه میشود و گرایشهای تخصصی آن در مقاطع بالاتر وجود ندارد. بااینحال، در برخی کشورها، این رشته در مقاطع بالاتر دارای ۶ گرایش تخصصی است.

- مدیریت فوریتهای پزشکی: تمرکز بر برنامهریزی، مدیریت و اجرای عملیات اورژانسی در حوادث بزرگ.
- پزشکی اورژانس پیشبیمارستانی: آموزشهای پیشرفته برای مدیریت شرایط اورژانسی قبل از رسیدن به بیمارستان.
- فوریتهای پزشکی هوایی: انتقال بیماران اورژانسی با استفاده از بالگرد و هواپیماهای ویژه.
- فوریتهای پزشکی نظامی: ارائه خدمات اورژانسی در شرایط جنگی و نظامی.
- فوریتهای پزشکی صنعتی: رسیدگی به حوادث شغلی و صنعتی در محیطهای پرخطر.
- مدیریت بحران و حوادث طبیعی: امدادرسانی در مواقع بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل.
در ایران، فارغالتحصیلان کارشناسی رشته فوریت های پزشکی میتوانند در دورههای تکمیلی مانند مدیریت حوادث و بلایا یا مدیریت خدمات بهداشتی درمانی ادامه تحصیل دهند. همچنین، برخی ممکن است پس از تجربه کاری در آزمونهای پزشکی، رشته پرستاری یا سایر رشتههای مرتبط شرکت کنند.
شرایط مهاجرت با رشته فوریت های پزشکی چگونه است؟
مهاجرت با مدرک فوریتهای پزشکی نسبت به بسیاری از رشتههای علوم پزشکی، بهویژه داروسازی، فرآیند سادهتری دارد. کشورهای مختلف، بهخصوص در آمریکا، کانادا، استرالیا و آلمان، به نیروی متخصص در این حوزه نیاز دارند و همین موضوع باعث شده است که ویزای کاری در این رشته در مقایسه با رشتههایی مانند رشته فیزیوتراپی راحتتر دریافت شود.

در مقابل، مهاجرت در رشته داروسازی پیچیدگیهای بیشتری دارد؛ چراکه بیشتر کشورها مدارک داروسازی ایران را بهصورت مستقیم تأیید نمیکنند و نیاز به معادلسازی و گذراندن آزمونهای تخصصی وجود دارد. این فرآیند ممکن است چندین سال طول بکشد و هزینههای زیادی به همراه داشته باشد.
شغلهای مرتبط با رشته فوریت های پزشکی کدامند؟
استخدام در رشته فوریت پزشکی به دلیل تقاضای بالای نیروی کار نسبتا آسان است و فارغالتحصیلان معمولا بهسرعت در اورژانسهای بیمارستانی، پایگاههای امداد جادهای و مراکز خصوصی جذب میشوند. بااینحال، شرایط کاری سخت، شیفتهای شبانه و نیاز به توان بدنی بالا میتواند چالشبرانگیز باشد. همچنین، استخدام رسمی در بخش دولتی رقابتیتر است و برخی موقعیتهای شغلی نیاز به دورههای تکمیلی دارند.
- سازمان مدیریت حوادث کشور
- مراکز هلال احمر
- امداد و نجات هوایی
- اورژانس بیمارستانهای دولتی و خصوصی
- آمبولانسهای خصوصی
- راهداری و مراکز امداد و نجات بین جادهای
- پایگاههای اورژانس فرودگاهی
- اورژانس دریایی
- نیروهای نظامی و انتظامی (امداد پزشکی در ارتش و نیروی انتظامی)
- مراکز بحران و مدیریت بلایا
- شرکتهای خصوصی ارائهدهنده خدمات پزشکی اورژانسی
- تدریس و آموزش در مراکز آموزشی و دانشگاهها
رشته فوریت های پزشکی مناسب چه کسانی است؟
رشته فوریت های پزشکی برای افرادی مناسب است که قدرت تصمیمگیری سریع، تحمل فشار و استرس بالا، و توانایی کار در شرایط سخت را دارند. این شغل نیازمند توان جسمانی بالا، روحیه کمکرسانی، کار تیمی قوی و علاقه به فعالیتهای امدادی است.

به علاوه، کسانی که به کار در محیطهای پرتنش، شیفتهای غیرمعمول و برخورد با بیماران و مصدومان در شرایط بحرانی علاقه دارند، میتوانند در این رشته موفق شوند.
شرایط پذیرش رشته فوریتهای پزشکی برای خانمها چگونه است؟
رشته فوریتهای پزشکی از سال ۱۳۹۹ برای خانمها نیز در مقاطع کاردانی و کارشناسی ارائه میشود. و داوطلبان خانم باید شرایط زیر را داشته باشند:
- حداقل قد: ۱۶۵ سانتیمتر
- حداکثر سن: ۲۴ سال
- عدم ابتلا به بیماریهای مزمن واگیر و صعبالعلاج مانند دیابت، فشار خون، آسم، نارسایی کلیه و بیماریهای پیشرفته قلبی
- عدم اعتیاد به سیگار و سایر مواد مخدر
- عدم سوء پیشینه کیفری
- نداشتن صرع و هیچگونه عوارض روانی
- نداشتن لکنت زبان
- قدرت بینایی و شنوایی کامل
- عدم تغییر شکل مادرزادی یا اکتسابی اسکلت
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه به سایت سازمان سنجش مراجعه کنید.
جمع بندی
رشته فوریت های پزشکی یکی از مهمترین و کاربردیترین شاخههای علوم پزشکی است که مستقیما با نجات جان انسانها و امدادرسانی در شرایط بحرانی سروکار دارد. فارغالتحصیلان آن میتوانند در اورژانسهای بیمارستانی، پایگاههای امداد جادهای، هلال احمر، مراکز مدیریت بحران و حتی بخشهای خصوصی مانند آمبولانسهای خصوصی و شرکتهای صنعتی مشغول به کار شوند.
برای موفقیت در این رشته، مشاوره تحصیلی نقش بسیار مهمی دارد؛ زیرا دانشآموزان و دانشجویان باید با چالشها، آینده شغلی و مهارتهای موردنیاز این حرفه آشنا شوند. مشاوران متخصص ما میتوانند به انتخاب مسیر درست، شناخت فرصتهای شغلی، آمادگی برای آزمونهای استخدامی و حتی مهاجرت تحصیلی و کاری کمک کنند؛ پس همین حالا با ما تماس بگیرید.